Nie każdy z nas zarabia setki tysięcy złotych rocznie – niestety, ale wielu Polaków wciąż otrzymuje około 1000 euro miesięcznie. Niskie wynagrodzenie nie musi jednak oznaczać biedy, ponieważ poprzez rozsądne oszczędzanie, zarządzanie i skuteczne inwestycje dla początkujących. Nim jednak zaczniesz kupować akcje, ETFy i złote monety, najpierw musisz zgromadzić odpowiednią ilość gotówki i właśnie z tego powodu, sprawdzimy jak opracować budżet domowy.
1. Zbierz i przeanalizuj swoje typowe wydatki
Na samym początku, warto zalogować się do serwisu transakcyjnego banku, wziąć kartkę papieru i długopis i zrobić sobie dużą kawę. Planowanie budżetu domowego zawsze należy zacząć od analizy dotychczasowych wydatków. W tym celu, odpowiedz sobie na poniższe pytania:
- Ile pieniędzy wydaję na zakupy spożywcze?
- Ile wydaję na mieszkanie?
- Ile kosztują mnie dojazdy do pracy lub ogólnie, transport?
- Ile pieniędzy wydaję na przyjemności?
- Ile pieniędzy wydaję na zdrowie i edukację?
- Ile wynoszą raty, które obecnie spłacam?
- Ile pieniędzy zostaje mi na koniec miesiąca?
Zdecydowanie warto pozbierać przez miesiąc paragony i dowody płatności. Poprzez ich analizę, uzyskasz precyzyjny obraz struktury swoich wydatków i uświadomisz sobie, co ile naprawdę kosztuje. Być może już na tym etapie zauważysz, że z pozoru niewinne wydatki wysysają pieniądze z Twojej kieszeni. Mogą to być zarówno papierosy, jak i kawa na mieście czy też chwilówki.
2. Określ swoje dochody
Wbrew pozorom, wiele osób nie wie, ile tak naprawdę zarabia. Ten problem tyczy się przede wszystkim przedsiębiorców, jednak również pracownicy etatowi wbrew pozorom mogą zarabiać znacznie mniej niż wynoszą kwoty otrzymywanych przez nich przelewów. Jak to możliwe?
Weźmy pod lupę jedne z najczęstszych wydatków związanych z wykonywaniem pracy, czyli koszty dojazdów. Zdarza się, że na paliwo i parkingi wydajemy 500, 700, a nawet 1000 złotych miesięcznie. O ile w przypadków dojazdów w obrębie miasta, samochód bywa zwyczajną fanaberią, o tyle na wsi, może być absolutnie niezbędnym narzędziem. Jeśli Twój pracodawca nie jest w stanie zapewnić Ci transportu do pracy a Ty nie możesz przesiąść się na autobus, paliwo i koszty amortyzacji samochodu są Twoim kosztem i powinieneś odliczyć go od teoretycznie uzyskiwanego dochodu.
Z drugiej strony, coraz większa część Polaków inwestuje pieniądze na giełdzie, wiele osób zarabia również z wynajmu mieszkania odziedziczonego po rodzicach lub dziadkach. Nawet 500 złotych dywidendy w ciągu roku to suma, którą należy wyszczególnić w budżecie domowym.
3. Ustal priorytetowe koszty
Musisz gdzieś mieszkać i musisz coś jeść. Każdy z nas zmuszony jest do ponoszenia określonych kosztów, których zwyczajnie nie da się uniknąć. Rata kredytu hipotecznego lub czynsz, prawie na pewno obciążą Twój budżet domowy, niezależnie od Twoich starań i ich opłacenie powinno być Twoim priorytetem. W przeciwnym razie, wylądujesz przecież na bruku, ale tego chyba nie musimy tłumaczyć.
Tylko nieco mniej istotne są pozostałe zobowiązania. Jeśli spłacasz obecnie jakiekolwiek pożyczki, kredyty gotówkowe, raty 0% lub leasing, dołóż wszelkich starań, aby regulować należności tak szybko, jak tylko się da. Każdy budżet domowy cierpi przez długi i dlatego należy się ich jak najszybciej pozbyć.
Nie wspomnieliśmy jeszcze o innych wydatkach, takich jak koszty transportu, jedzenia, ubrań czy kosmetyków. Oczywiście najwyższy priorytet ma jedzenie a także zdrowie, jednak warto poszukać oszczędności również w tych miejscach. Wyrzucając jedzenie, marnujesz pieniądze.
4. Ustal swój limit wydatków
Znasz już swoje dochody, zatem wiesz już, ile dokładnie możesz wydać. Weź jednak pod uwagę koszty stałe – jak już ustaliliśmy, budżet domowy powinien obejmować zarówno wydatki priorytetowe, jak i te mniej istotne. Aby obliczyć ilość dostępnych środków na życie (tzw. dochód rozporządzalny), od swoich dochodów odejmij wydatki takie jak raty kredytów, czynsz i abonamenty, z których nie możesz zrezygnować.
Rozsądnym pomysłem byłoby również wydzielenie części pieniędzy, które odłożysz na później. Nie muszą to być duże sumy – nawet 100 złotych miesięcznie, w skali 10 lat przekłada się na całkiem pokaźną sumę, która przy sprytnym zarządzaniu inwestycjami możesz jeszcze pomnożyć.
5. Nadzoruj i optymalizuj swój budżet domowy w regularnych odstępach czasowych
Oszczędzanie jest procesem ciągłym – powinno trwać przez wiele lat, a rozsądnego zarządzania pieniędzmi powinno się uczyć od pierwszej klasy szkoły podstawowej. Siłą rzeczy, raz opracowany budżet domowy nie będzie zatem optymalny. Kto wie? Być może niedługo otrzymasz awans w pracy wraz z podwyżką, lub zdecydujesz się na kolejne dziecko? Praktycznie każde wydarzenie w naszych życiach ma mniejszy lub większy wpływ na finanse osobiste.
Jako niezależny portal o finansach, Finansopedia zawsze będzie zachęcać Cię do oszczędzania większej części swoich zarobków. Jesteśmy jednak realistami – z pewnością będą miesiące, podczas których uda Ci się zgromadzić wolnych kilkaset złotych jak i takie, w których nie odłożysz kompletnie nic. Nie ma w tym niczego złego, o ile w dłuższej perspektywie, Twoje oszczędności będą rosły.
Jeśli każdego miesiąca będziesz odkładać choć trochę więcej, możemy zagwarantować Ci jedno – Twój budżet domowy jak i Twoje finanse będą zmierzać w bardzo dobrym kierunku!
Koniecznie przeczytaj:
