Złoto znane jest ludzkości już od stuleci – już w czasach Chrystusa, żółty metal zachwycał swoim blaskiem i już wtedy znany był ze swojej wartości. Jako uniwersalny środek płatniczy, którego złoża nigdy nie były zbyt duże, królewski kruszec pozwalał na zabezpieczenie przyszłości finansowej jego posiada. Jak jest dzisiaj? Czy warto inwestować w złoto fizyczne? Kiedy opłaca się kupować sztabki, a kiedy monety? Sprawdźmy!
Dlaczego złoto jest tak drogie?
Na chwilę obecną (02.07.2024), najtańsze złote monety o masie jednej uncji kosztują około 9300-9400 złotych. To naprawdę dużo, gdy uświadomimy sobie, że jeden taki krążek waży zaledwie 30 gramów i ma 4 centymetry średnicy (dla porównania, moneta o nominale 5 zł ma 2,5 cm). Złoto jest zatem jednym z najdroższych pierwiastków na naszej planecie.
Wysokie ceny kruszcu wynikają z jego niewielkiej dostępności, użyteczności w przemyśle (np. w wytwarzaniu przewodów sygnałowych) oraz dość powszechnego przekonania o stabilności kursów tego metalu względem dolara. Warto zauważyć, że choć wycena uncji trojańskiej w długim terminie rośnie, to obecnie, za jedną uncję złota można kupić mniej więcej to samo co 30, 50 i 100 lat temu. Oczywiście, realna wartość kruszcu zmienia się, jednak fluktuacje są stosunkowo niskie.
Możemy zatem uznać, że złoto to bezpieczna przystań dla inwestorów – środki ulokowane w nim teraz, najprawdopodobniej utrzymają swoją wartość nawet za wiele lat, a możliwość przeniesienia dużej ilości gotówki w formie malutkich krążków tylko zachęca.
Co lepiej wybrać – złoto fizyczne czy papierowe?
Istnieje kilka form inwestowania w złoto. Bardziej konwencjonalna, zakłada zakup fizycznych sztabek lub monet. Obecnie, oferta sklepów jest na tyle bogata, że z pewnością uda Ci się znaleźć coś dopasowanego do Twojego budżetu. W przypadku gramowych sztabek, ceny zaczynają się już od 350 złotych.
Alternatywą dla fizycznego metalu są instrumenty finansowe, takie jak certyfikaty posiadania, jednostki udziału w funduszach inwestycyjnych (ETF) i kontrakty terminowe. Ceny są odrobinę niższe, a ich zbywalność jest o wiele większa, jednak są również wady – “papierowe” złoto drastycznie straci na wycenie w przypadku wystąpienia poważnego kryzysu. Co równie istotne, “papierowych” uncji jest w rzeczywistości znacznie więcej niż fizycznego metalu. Szacuje się, że na jedną uncję złota w postaci monet i sztabek przypada około 30 kontraktów terminowych.
Złote sztabki czy złote monety?
Możesz również wybierać pomiędzy zakupem sztabek i monet. Z naszych obserwacji wynika, że sztabki są co do zasady nieco tańsze, jednak ich sprzedaż może nastręczać pewnych problemów – o wiele łatwiej je podrobić, co sprawia, że kupujący mogą chcieć sprawdzać autentyczność kruszcu. Tak zwane certipacki, czyli specjalne opakowania na sztabki są dowodem pochodzenia złota, jednak i tak nie dają całkowitej gwarancji pochodzenia.
W przypadku monet, również dochodzi do fałszerstw, jednak jest to o wiele trudniejsze. Szczególnie małe nominały wydają się być niemalże wolne od ryzyka, ponieważ proces podrabiania kruszcu wcale nie jest tani. Jeśli szczególnie zależy Ci na pewności i wiarygnodności złota fizycznego, pomyśl nad zakupem monet o masie 1/10 lub 1/4 uncji od rekomendowanych dealerów.
Kiedy warto kupować złoto?
Mówi się, że symbolicznym poziomem cenowym dla złota jest 2000 dolarów za uncję. Jest w tym trochę prawdy, jednak wydaje się nam, że jest to przede wszystkim bariera psychologiczna i nie znajduje ona żadnego odzwierciedlenia w analizie fundamentalnej kruszcu. Biorąc pod uwagę dynamiczny wzrost cen dóbr konsumpcyjnych na przestrzeni ostatnich 3 lat, może się wydawać, że złoto jest po prostu tanie – przez ten czas, praktycznie w ogóle nie zdrożało.
Według niektórych inwestorów, złoto może w niedługim czasie wzrosnąć nawet o 40%, co teoretycznie przekłada się na 12, a nawet 13 tysięcy złotych za uncję. Czy ich domysły okażą się prawdą? Nie da się tego przewidzieć, jednak trzeba zauważyć, że wycena królewskiego metalu musi wzrosnąć, choć niekoniecznie odbędzie się to gwałtownie.
Czy ceny złota są napompowane?
Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden szczegół – koszt produkcji jednej uncji złota w 2023 roku wyniósł około 1358 dolarów. Co to oznacza w praktyce? Że aktualne marże wydobywców królewskiego kruszcu sięgają 50%, a krugerrand lub britannia nie będą kosztować $800 czy $1000.
Z drugiej strony, złoto zyskuje na wartości zawsze wtedy, gdy pogarsza się koniunktura. Wbrew oczekiwaniom rynków, wiele państw wciąż nie poradziło sobie z postpandemicznymi kłopotami gospodarczymi, inflacja w dużej części świata nadal nie pokrywa się z celami ustawianymi przez banki centralne, a tysiące firm przygotowuje się na nadejście recesji. Wszystko to zwiastuje możliwe wzrosty cen złota, przy czym trudno jest dokładnie prognozować przyszłe trendy.
Czy inwestycja w złoto się opłaca?
No cóż, pod względem nominalnym, złoto nie jest najlepszą inwestycją – istnieje bardzo niewielka szansa, że realnie wzbogacisz się na jego zakupie, jednak najpewniej też nie stracisz. Przechowywanie siły nabywczej jest ogromną zaletą królewskiego, ale dla niektórych może być też wadą. Z całą pewnością, złoto jest rozsądnym elementem zdywersyfikowanego portfela inwestycyjnego i dobrze pełni rolę poduszki finansowej na czarną godzinę.
Czy inwestowanie w złoto jest ryzykowne?
Wbrew pozorom, inwestowanie w złoto wiąże się z pewną dozą ryzyka. Przede wszystkim, cena może spaść, na przykład ze względu na poprawę ogólnej koniunktury na rynku lub decyzje bankierów centralnych, którzy od czasu do czasu zmieniają wartość swoich rezerw.
Istnieje również ryzyko prawne – historia pamięta przecież przypadki całkowitej delegalizacji posiadania, sprzedaży i wymiany złota. Nie jest powiedziane, że ten scenariusz się nie powtórzy, choć raczej nie traktujemy go w kategorii wymiernych zagrożeń na najbliższe lata. Delegalizacja nie będzie jednak jedyną regulacją prawną, która mogłaby mieć wpływ na ceny kruszcu. Obniżenie kwoty, od której dealer musi wylegitymować potencjalnego klienta również zniechęci wiele osób do inwestowania w żółty metal, choć nie jest wykluczone, że przejdą oni na handel prywatny, poszukując monet i sztabek na grupach facebookowych.
Rozwój cywilizacji wpływa także na technologie przetwarzania odpadów, a te, zawierają setki kilogramów, o ile nie tony złota rozproszone po całym świecie wewnątrz zużytej elektroniki. Praktycznie każdy komputer, telefon, tablet lub nawet pralka zawiera szczątkowe ilości metali szlachetnych, które w skali makro przeradzają się jednak w ogromne wolumeny. Wraz ze wzrostem cen złota na giełdach, rośnie opłacalność pozyskiwania go w ramach recyclingu. Obecnie, w ten sposób uzyskuje się około 30% rocznej produkcji złota, jednak ten udział prawdopodobnie się zwiększy.
Podsumowanie
O złocie moglibyśmy pisać w nieskończoność – to niezwykle ciekawy metal, o którym wbrew pozorom nie wiemy zbyt wiele. Mamy nadzieję, że choć trochę przybliżyliśmy Ci jego specyfikę i zachęciliśmy Cię do dalszego pogłębiania wiedzy na temat finansów osobistych. Kto wie, może właśnie teraz jest dobry moment na zakup pierwszej monety?
Koniecznie przeczytaj:
